Πέμπτη 30 Απριλίου 2009

Καλή Πρωτομαγιά...

Μάιος
Ο μήνας της άνοιξης και της εργατιάς...
Γνωστός στους διάφορους πολιτισμούς με διαφορετικά ονόματα, ο Μάιος ονομάστηκε έτσι από τη ρωμαϊκή θεότητα Maja (Μάγια) της οποίας το όνομα προήλθε με τη σειρά του από την ελληνική λέξη Μαία, τροφός και μητέρα. Η Μάγια ταυτίστηκε και με την Ατλαντίδα νύμφη Μαία, μητέρα του Ερμή στον οποίο και αφιερώθηκε ο μήνας.

Σύμφωνα με τον τρόπο διαίρεσης του χρόνου των αρχαίων Ελλήνων, ο Μάιος αντιστοιχούσε σε μέρος του Μουνιχιώνα και του Θαργηλιώνα που σημαίνει το μήνα που ο ήλιος καίει, θερμαίνει τη γη. Ήδη από τους Ρωμαίους, η αρχή του μήνα σηματοδοτούνταν από τον εορτασμό της Αγαθής Θεάς ενώ σε όλη τη διάρκειά του τελούνταν γιορτές συνδεδεμένες με την ευφορία των αγρών.

Η φυσιογνωμία του Μαΐου στη λαϊκή αντίληψη είναι δίσημη: συνυπάρχει σ αυτήν το καλό και το κακό, η αναγέννηση και ο θάνατος. Όλες αυτές οι ιδιότητες συγκλίνουν και συγκεντρώνονται στην πρώτη του μέρα, την Πρωτομαγιά.


Ο εθιμικός εορτασμός της ως της τελικής νίκης του καλοκαιριού κατά του χειμώνα και της κατίσχυσης της ζωής επί του θανάτου έχει μακρότατη παράδοση με ρίζες που ανάγονται σε προχριστιανικές αγροτικές λατρευτικές τελετές που αποσκοπούσαν στη γονιμότητα των αγρών και, κατ επέκταση, και των ζώων και των ανθρώπων.

Οι αρχαίοι Έλληνες, ως φλογεροί φυσιολάτρες, γιόρταζαν το άνοιγμα των λουλουδιών και το φτάσιμο της άνοιξης. Aπό τα αρχαιότερα χρόνια του πολιτισμού τους, που έφθασε στην Eλλάδα από τη Θράκη το ρόδο, μαζί με τις Oρφικές διδασκαλίες, το άνθος αυτό έγινε σύμβολο και υμνήθηκε ως η νύμφη των ανθέων. Ο Aνακρέων ύμνησε έτσι το άνθος αυτό του Mαγιού:

«Pόδον, άνθος των ερώτων
αναμίξωμεν τω Bάκχω
ρόδον, ω+ ωραίον άνθος
ενθέντες τοις κροτάφοις
ευθυμήσωμεν εν τούτοις».

Η γιορτή, όμως, της άνοιξης, η αρχαία Πρωτομαγιά, πήρε σιγά-σιγά κι επίσημη μορφή. Από τις παλαιότερες γιορτές, δημιουργήθηκαν τα Ανθεστήρια, η γιορτή των λουλουδιών. Αυτή ήταν η πρώτη επίσημη γιορτή ανθέων των Ελλήνων. Ιδρύθηκε πρώτα στην Αθήνα, όπου με μεγαλοπρέπεια βάδιζαν προς τα ιερά πομπές με κανηφόρες, που έφερναν άνθη. Έπειτα τα Ανθεστήρια διαδόθηκαν και σ άλλες πόλεις της Ελλάδος και πήραν πανελλήνια μορφή.

Όμως η πρώτη του Μάη έχει συνδεθεί και με θλιβερά γεγονότα...

H κρίση της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας στα τέλη του 19ου αιώνα σήμανε και τη διεθνοποίηση του εργατικού κινήματος...

"Το 1887 τέσσερις αναρχικοί απ' το Σικάγο εκτελέσθηκαν. Ένας πέμπτος εξαπάτησε το δήμιο αυτοκτονώντας στη φυλακή. Τρεις ακόμη θα περνούσαν 6 χρόνια στη φυλακή .... Η Πρωτομαγιά έγινε διεθνής ημέρα εργαζομένων για να θυμίζει τη θυσία τους.... Η διαδήλωση γινόταν στα πλαίσια απεργίας με αίτημα το 8ωρο, στην οποία συμμετείχαν 400.000 εργάτες του Σικάγου και ξεκίνησε την 1η Μάη του 1886...."

"Τα αιματηρά γεγονότα του Μάη του 1936 στην Θεσσαλονίκη ξέσπασαν αυθόρμητα, ....κοντά στη διασταύρωση Εγνατίας και Βενιζέλου, οι χωροφύλακες του Ε' Αστυν. τμήματος, πυροβόλησαν χωρίς λόγο πάνω στους συγκεντρωμένους εργάτες και σκότωσαν 7-8. .... Η σφαγή προκαλεί την αγανάκτηση και εξέγερση των εργατών...."


"Ο Μάης του΄68"...

Η 1η Μαΐου ανήκει στις προαιρετικές αργίες, με απόφαση όμως του εκάστοτε Υπουργού Απασχόλησης χαρακτηρίζεται κάθε χρόνο σαν ημέρα υποχρεωτικής αργίας, βάσει του άρθρου 1 του Α.Ν. 380/68.
Για φέτος η 1η Μαΐου που συμπίπτει με εργάσιμη ημέρα (Παρασκευή), καθορίστηκε ως ημέρα υποχρεωτικής αργίας με Υπουργική Απόφαση (αρ. πρωτ. 13764/444/08-04-09).

Καλό μήνα σε όλους...